
TRƯỜNG THPT CẦM BÁ THƯỚC
Sáu mươi năm xây dựng, phát triển và hội nhập
(1965 – 2025)
TỰ HÀO TRUYỀN THỐNG, KIÊN ĐỊNH TẦM NHÌN,
VỮNG BƯỚC TƯƠNG LAI
Nhà giáo Hoàng Văn Lan
Bí thư Đảng bộ, Hiệu trưởng Nhà trường
Trên mảnh đất xứ Thanh địa linh nhân kiệt, ngôi trường mang tên người sỹ phu yêu nước, thủ lĩnh của phong trào Cần Vương kháng Pháp của hai thế kỷ trước - Danh nhân lịch sử Cầm Bá Thước, người con ưu tú của quê hương Quế Ngọc Châu Thường, hôm nay tròn sáu mươi năm tuổi. Sáu mươi năm ấy là một hành trình kiên định và tự hào, nơi bao thế hệ thầy cô, học trò đã chung sức dựng xây, cống hiến, viết nên truyền thống vẻ vang của một mái trường hiếu học, nghĩa tình và đổi mới.
Sáu mươi năm qua, Trường THPT Cầm Bá Thước luôn kiên định thực hiện con đường cách mạng mà Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn: con đường vì con người, lấy con người làm trung tâm của sự nghiệp phát triển.
Khởi đầu là một trong những mái trường cấp 3 đầu tiên của miền thượng du Thanh Hóa, Trường THPT Cầm Bá Thước hôm nay đã khẳng định vị thế của mình bằng chính nghị lực hiếu học và tinh thần yêu nước của bao thế hệ thầy trò - những người luôn trân trọng và kế thừa truyền thống yêu nước từ phong trào Cần Vương mà danh nhân Cầm Bá Thước là người khơi nguồn. Từ truyền thống ấy, ngọn lửa tri thức vẫn được tiếp sức và lan tỏa mạnh mẽ trong thời đại mới.
I. NGUỒN SÁNG TỪ TRUYỀN THỐNG VẺ VANG
Ngay từ năm 1965, giữa gian khổ của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Trường Cấp III Thường Xuân - một trong những ngôi trường trung học đầu tiên của miền thượng du Thanh Hóa - được thành lập.
Trong tiếng bom rền và khói lửa chiến tranh, thầy trò vẫn kiên trì thực hiện phong trào “Dạy tốt - Học tốt”, dựng lớp bằng lán nứa, học bên triền núi, thắp lên ngọn đèn tri thức nơi miền rừng núi thượng nguồn sông Chu, Cửa Đặt. Chính trong gian khó ấy, truyền thống đoàn kết, tinh thần tự lực và ý chí vươn lên đã trở thành nền móng vững chắc cho các thế hệ sau này.
Năm 1995, theo Quyết định số 2178/TC-UBTH của UBND tỉnh Thanh Hóa, nhà trường vinh dự được mang tên Trường PTTH Cầm Bá Thước - một dấu mốc thiêng liêng, kết nối truyền thống yêu nước với sự nghiệp trồng người. Kể từ đó, thầy cô, cán bộ, học sinh đã tiếp nối ngọn lửa ấy bằng tinh thần lao động bền bỉ, đổi mới sáng tạo, xây dựng nhà trường ngày càng lớn mạnh, trở thành điểm sáng của ngành giáo dục tỉnh Thanh Hóa.
II. HÀNH TRÌNH 60 NĂM DỰNG XÂY – PHÁT TRIỂN – TỰ HÀO HỘI NHẬP
Trải qua 60 năm hình thành và phát triển, nhà trường đã đi qua ba giai đoạn lớn:
- 1965 – 1975: Giai đoạn hình thành giữa chiến tranh, đặt nền móng cho sự nghiệp giáo dục vùng thượng du.
- 1975 – 1995: Giai đoạn ổn định và trưởng thành, mở rộng quy mô lớp học, khẳng định chất lượng dạy và học.
- 1995 – 2025: Giai đoạn mang tên danh nhân Cầm Bá Thước – chuẩn hóa, phát triển và hội nhập.
Từ những dãy lớp học tranh tre năm xưa nơi đồi 501, nay là khuôn viên khang trang, rợp bóng cây xanh; bảng đen, phấn trắng vẫn ghi dấu bao thế hệ thầy cô tận tụy. Mỗi viên gạch, mỗi hàng cây đều thấm đẫm mồ hôi và khát vọng dựng xây của biết bao người làm giáo dục vùng cao.
Hiện nay, Trường THPT Cầm Bá Thước có 79 cán bộ, giáo viên, nhân viên, trong đó 100% đạt chuẩn, 15% trên chuẩn; 34 lớp học với gần 1.500 học sinh.
Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT đạt 100%; học lực Giỏi 26,1%; hạnh kiểm Tốt 86,95%.
Trong 10 năm qua, trường đạt 31 giải Nhì, 64 giải Ba, 96 giải Khuyến khích học sinh giỏi cấp tỉnh; thể thao và quốc phòng đạt nhiều thứ hạng cao, nhiều năm liền đạt giải Nhì, giải Ba toàn đoàn cấp tỉnh.
Công tác xây dựng Đảng và các tổ chức đoàn thể luôn được quan tâm, phát triển vững mạnh. Đảng bộ nhà trường nhiều năm liền được công nhận “Trong sạch, vững mạnh tiêu biểu”; các đoàn thể đồng hành hiệu quả trong mọi phong trào thi đua.
Công tác xã hội hóa giáo dục đạt nhiều kết quả tích cực, Với hàng trăm triệu đồng được huy động trong nhiều năm qua để đầu tư cơ sở vật chất, cảnh quan, hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Năm 2006, trường được tặng Huân chương Lao động hạng Ba; năm 2014, Huân chương Lao động hạng Nhì; năm 2020, được công nhận Trường Chuẩn Quốc gia; năm 2024, được tặng Cờ Thi đua của Chính phủ - phần thưởng cao quý ghi nhận nỗ lực không ngừng của tập thể thầy trò.
Năm 2025, Trường THPT Cầm Bá Thước vinh dự được đề nghị tặng Huân chương Lao động hạng Nhất, minh chứng cho hành trình bền bỉ, kế thừa và phát triển suốt 60 năm qua.
Trong lịch sử hình thành và phát triển, Trường THPT Cầm Bá Thước có ba lần thành lập phân hiệu và Cơ sở 2 – những dấu mốc thể hiện bước trưởng thành và sức lan tỏa của mái trường vùng thượng du Thanh Hóa.
Năm 1984 đến năm 1990 phân hiệu cấp 3 được đặt tại Bù Đồn, theo Đề tài 70-01 của Trưởng ty Giáo dục Thanh Hóa dành cho Thường Xuân.
Năm 2002, nhà trường thành lập Cơ sở 2 tại xã Luận Thành, tiền thân của Trường THPT Thường Xuân 2 ngày nay; đến năm 2012, tiếp tục thành lập Cơ sở 2 tại xã Vạn Xuân, nay là Trường THPT Thường Xuân 3.
Ba lần thành lập ấy không chỉ đáp ứng nhu cầu học tập của con em các xã vùng sâu, vùng xa, mà còn khẳng định vai trò nòng cốt, hạt nhân phát triển giáo dục trung học phổ thông trên địa bàn huyện Thường Xuân1.
Sáu mươi năm qua, gần hai vạn học sinh đã được học tập, rèn luyện và trưởng thành dưới mái trường Cầm Bá Thước thân yêu. Từ nơi đây, các thế hệ học trò đã tỏa đi khắp mọi miền đất nước – nhiều người trở thành, Tiến sỹ, Phó Giáo sư, kỹ sư, bác sĩ, nhà giáo, sĩ quan quân đội, cán bộ công an, công chức, doanh nhân; nhiều người đang miệt mài cống hiến trong các cơ quan của Đảng, chính qu-yền, đoàn thể; người góp sức trong các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. Dù ở vị trí nào, họ vẫn luôn mang trong tim tinh thần hiếu học, nghĩa tình và niềm tự hào từ ngôi trường mang tên người sỹ phu yêu nước – Danh nhân lịch sử Cầm Bá Thước. Nhiều cựu học sinh đã trở thành sinh viên giỏi, công dân tiêu biểu, cán bộ của Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp; sĩ quan quân đội, cán bộ công an, góp phần bảo vệ Tổ quốc, dựng xây quê hương đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Những thành tích ấy không chỉ là con số, mà là kết tinh của tâm huyết, niềm tin và khát vọng; nơi mỗi thầy cô, mỗi học trò đều gửi vào đó niềm tự hào, khi cùng nhau viết nên trang sử vàng của nhà trường. Từ mái trường Cầm Bá Thước, nơi khởi nguồn bao khát vọng tuổi trẻ, đã tỏa đi muôn phương những người con ưu tú. Nhà trường vô cùng tự hào khi có nhiều cựu học sinh đang giữ trọng trách trong các cơ quan Trung ương, bộ, ngành, địa phương; lực lượng vũ trang, công an, quân đội và các doanh nghiệp trên khắp cả nước. Từ mái trường Cầm Bá Thước, gần 20.000 học sinh đã trưởng thành, tỏa đi muôn phương – làm việc, cống hiến ở mọi miền Tổ quốc. Nhiều người đã trở thành những tấm gương sáng về trí tuệ, bản lĩnh và cống hiến, tiêu biểu như:
Anh Đỗ Thanh Chân, học sinh khóa đầu (1965–1968)– Bí thư thứ nhất tại Phái đoàn Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ; là một trong số đảng viên đảng cộng sản Việt Nam là học sinh được kết nạp tại trường.
Anh Vi Văn Ngơn, học sinh khóa đầu (1965–1968), Bí thư Huyện ủy Thường Xuân, cũng là một trong những học sinh ưu tú được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam khi còn đang học tại trường.
Anh Cầm Bá Tiến, học sinh khóa 10 – Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Thanh Hóa;
Trung tướng Hà Thọ Bình – Học sinh khóa 1982-1985 Hiện là Tư lệnh Quân khu 4;
Thiếu tướng, Tiến sỹ Trần Đăng Quỳnh – Học sinh khóa 1994 - 1997– Trợ lý Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Tô Lâm.
Anh Lê Văn Châu, Học sinh khóa (2000-2003); Tỉnh ủy viên, nguyên Bí thư tỉnh Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thanh Hóa, Bí thư xã Cẩm Thủy.
Đó là niềm tự hào lớn lao – là minh chứng cho sức sống và giá trị trường tồn của mái trường mang tên người Sỹ phu yêu nước.
Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên qua các thời kỳ đã gìn giữ phẩm giá nghề giáo: sống mẫu mực, dạy tận tâm, thắp sáng tri thức, lan tỏa nhân văn. Nhiều thế hệ học sinh đã “trưởng thành trong gian khó, tỏa sáng trong thành công,” làm rạng danh ngôi trường Cầm Bá Thước thân yêu.
Họ chính là niềm tự hào, là minh chứng sống động cho truyền thống hiếu học, nghị lực và khát vọng vươn lên của các thế hệ thầy trò Trường THPT Cầm Bá Thước – ngôi trường đã ươm mầm bao ước vọng đẹp của vùng đất địa linh nhân kiệt Thường Xuân, Xứ Thanh.
Sáu mươi năm, một hành trình đầy tự hào, nhưng đồng thời cũng là lời nhắc nhở sâu sắc về trách nhiệm nối tiếp và phát triển. Trường THPT Cầm Bá Thước hôm nay đang kế thừa và phát huy truyền thống Đoàn kết – Sáng tạo – Tinh thần Hiếu học, một truyền thống được dày công vun đắp bởi các thế hệ cán bộ quản lý, nhà giáo, nhân viên và học sinh qua các thời kỳ.
Trong giai đoạn hiện nay, nhà trường không chỉ kế thừa truyền thống quý báu đó, mà còn đang đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng yêu cầu của thời kỳ chuyển đổi số và hội nhập.
Đó chính là cách chúng ta tri ân quá khứ bằng hành động của hiện tại, và gửi gắm niềm tin vào tương lai.
Trong suốt hành trình phát triển, Trường THPT Cầm Bá Thước luôn nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo và quan tâm đặc biệt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Thanh Hóa; của Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa; của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Thường Xuân trước đây và nay là Đảng ủy, HĐND, UBND xã Thường Xuân.
Các cấp lãnh đạo đã luôn dành nhiều chủ trương, chính sách ưu tiên cho sự nghiệp giáo dục vùng miền núi, vùng đặc biệt khó khăn, trong đó có mái trường Cầm Bá Thước.
Dưới sự chỉ đạo sát sao ấy, cùng với sự đồng hành của các ngành, đoàn thể và nhân dân địa phương, công tác giáo dục miền núi – trong đó Trường THPT Cầm Bá Thước luôn được quan tâm đầu tư, phát triển ổn định và bền vững – ngày càng khởi sắc, góp phần quan trọng vào sự nghiệp giáo dục – đào tạo của tỉnh Thanh Hóa. Chính sự lãnh đạo sáng suốt và sự đầu tư kịp thời ấy đã trở thành nguồn động lực mạnh mẽ giúp nhà trường vươn lên, khẳng định vị thế, trở thành niềm tự hào của ngành giáo dục Thanh Hóa nói chung và của nhân dân Thường Xuân nói riêng.
Chúng ta có quyền tin rằng: với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp; với sự quan tâm của Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa cùng các cơ quan, ban, ngành; với tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, tâm huyết vì học sinh thân yêu của tập thể Hội đồng sư phạm nhà trường; với sự phối hợp hiệu quả của các đoàn thể, Ban đại diện cha mẹ học sinh; và đặc biệt, với sự gắn bó, ủng hộ của các thế hệ cựu học sinh cùng cộng đồng xã hội – Trường THPT Cầm Bá Thước nhất định sẽ tiếp tục vươn xa, xứng đáng với danh xưng ngôi trường mang tên người sỹ phu yêu nước – Danh nhân lịch sử Cầm Bá Thước.
III. TẦM NHÌN – SỨ MỆNH – HƯỚNG TỚI TƯƠNG LAI
Bước vào giai đoạn mới, Đảng bộ và Ban Giám hiệu nhà trường xác định phương hướng chiến lược 2026–2030, với tầm nhìn và sứ mệnh rõ ràng:
1. Tầm nhìn
Trong tương lai gần, Trường THPT Cầm Bá Thước phấn đấu trở thành trường chất lượng cao của tỉnh Thanh Hóa, thuộc hệ thống các trường tiên tiến toàn quốc.
Nhà trường hướng tới xây dựng môi trường giáo dục hiện đại, nhân văn, sáng tạo, nơi mỗi học sinh được khích lệ phát huy tối đa năng lực, đạt xuất sắc trong học tập, vững vàng trong bản lĩnh sống, tự tin trong hội nhập.
Học sinh được giáo dục để trở thành những công dân có lý tưởng, trí tuệ, sức khỏe, kỹ năng và nhân cách tốt; biết tôn trọng con người, yêu quê hương, sống có trách nhiệm và sẵn sàng cống hiến cho cộng đồng.
2. Sứ mệnh
Nhà trường kiên định sứ mệnh “Xây dựng Trường học hạnh phúc – chất lượng cao – nhân văn – sáng tạo”, trong đó: Học sinh hạnh phúc trong học tập, được nuôi dưỡng ước mơ và khích lệ vươn tới xuất sắc; Thầy cô hạnh phúc trong cống hiến, là tấm gương về đạo đức, tự học và sáng tạo; Phụ huynh hạnh phúc khi gửi trọn niềm tin và đồng hành cùng sự nghiệp trồng người của nhà trường.
Để hiện thực hóa sứ mệnh ấy, nhà trường luôn coi trọng việc đổi mới phương pháp dạy học và quản trị giáo dục, lấy người học làm trung tâm, coi giá trị nhân cách và năng lực sáng tạo là thước đo chất lượng.
Đội ngũ cán bộ, giáo viên được bồi dưỡng toàn diện, có phẩm chất chính trị vững vàng, năng lực chuyên môn cao, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục trong thời kỳ chuyển đổi số.
3. Mục tiêu và định hướng hành động
Nhà trường hướng đến: Đánh thức và phát huy tối đa tiềm năng của học sinh trong mọi lĩnh vực; Bồi dưỡng năng lực tư duy sáng tạo, giải quyết vấn đề, tinh thần học tập suốt đời; Trang bị kỹ năng sống, năng lực số và khả năng ứng dụng công nghệ mới; Khơi dậy tinh thần nhân ái, trách nhiệm, sẵn sàng đóng góp cho cộng đồng. Đồng thời, nhà trường tiếp tục: Đổi mới phong cách làm việc và phương pháp giảng dạy; Nâng cao hiệu quả quản trị; Xây dựng văn hóa học đường chuẩn mực; Mở rộng hợp tác, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm giáo dục với các cơ sở tiên tiến trong và ngoài tỉnh, tăng cường năng lực hội nhập; Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt chú trọng giáo dục đạo đức, kỹ năng sống và chuyển đổi số; Xây dựng đội ngũ nhà giáo đủ về số lượng, giỏi về chuyên môn, tốt về phẩm chất, hiện đại về năng lực, đoàn kết, tâm huyết và sáng tạo, làm nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của Trường THPT Cầm Bá Thước.
IV. TRI ÂN – TIẾP NỐI TRUYỀN THỐNG
Trải qua sáu thập kỷ dựng xây và trưởng thành, những thành tựu hôm nay là kết tinh từ trí tuệ, mồ hôi và cả những hy sinh thầm lặng của bao thế hệ thầy và trò.
Nhà trường mãi ghi nhớ công lao của các thế hệ nhà giáo, cán bộ quản lý, nhân viên - những người đã dành trọn cả cuộc đời cho sự nghiệp trồng người trên vùng đất Quế Ngọc Châu Thường.
Xin trân trọng cảm ơn cấp ủy, chính quyền, các cơ quan ban ngành của tỉnh Thanh Hóa và huyện Thường Xuân, đặc biệt là Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa, đã luôn quan tâm chỉ đạo, động viên và đồng hành cùng sự phát triển của nhà trường qua từng giai đoạn.
Nhà trường cũng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các bậc cha mẹ học sinh, các thế hệ học trò và nhân dân trong vùng - những người đã góp phần vun đắp, gìn giữ, tô bồi cho mái trường thân yêu này.
Những đóng góp âm thầm, bền bỉ ấy đã tạo nên nền tảng vững chắc, giúp nhà trường không ngừng lớn mạnh, tiếp tục khẳng định vị thế và uy tín trong hệ thống giáo dục tỉnh nhà.
Truyền thống “tôn sư trọng đạo”, “uống nước nhớ nguồn” sẽ mãi là ngọn đèn soi sáng cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Kế thừa truyền thống yêu nước thương nòi từ phong trào Cần Vương kháng Pháp, mà đại diện tiêu biểu là sỹ phu Cầm Bá Thước - Trường THPT Cầm Bá Thước hôm nay đang vững bước trên hành trình đổi mới sáng tạo và hội nhập số, bồi dưỡng thế hệ trẻ “vừa Hồng, vừa Chuyên”, góp phần xây dựng nền giáo dục Thanh Hóa hiện đại, nhân văn và bền vững.
Dưới ánh sáng Nghị quyết 29-NQ/TW 2 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XI và tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, Trường THPT Cầm Bá Thước sẽ tiếp tục viết tiếp trang sử vàng, góp phần xây dựng Thanh Hóa sớm trở thành tỉnh kiểu mẫu như sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong muốn.
1. Đơn vị hành chính cũ trước ngày 01/7/2025, nơi trường đóng hiện nay. 2. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4 tháng 11 năm 2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.